Quá trình tải lên toàn bộ hồ sơ, bản vẽ về nhà tù Hỏa Lò lâu hơn tôi tưởng. Đúng là tôi chẳng biết tí gì về địa ngục trần gian giữa lòng Hà Nội này cả. Và điều này khiến tôi cảm thấy vô cùng hoang mang trước khối lượng thông tin đồ sộ mình vừa đòi hỏi.
- Đường truyền vẫn ổn chứ Cò Trắng? - tôi hỏi ngầm ý giục giã
- Sẽ mất một vài phút. Hồ sơ anh yêu cầu đã được tôi kết nối tới kho dữ liệu của I.M.T. Tuy nhiên, bản đồ quy hoạch giao thông, hệ thống thoát nước, các tuyến đường liên kết nội đô thì phải chờ VNSC cấp quyền truy cập vào vệ tinh VNREDSat-1.
- VNSC? Một phân nhánh khác của I.M.T sao? - tôi thắc mắc
- Không phải. VNSC là tên gọi tắt của Trung Tâm Vũ trụ Việt Nam thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. VNREDSat-1 là vệ tinh quang học đầu tiên của Quốc gia có khả năng chụp ảnh toàn bộ các khu vực trên bề mặt Trái Đất. Ngoài ra, còn có các hệ thống vệ tinh khác là Nanodragon, Picodragon và Microdragon. Tất cả đều được thiết kế và chế tạo 100% tại Việt Nam. Đây là minh chứng cho thấy Quốc gia không nằm ngoài cuộc đua vũ trụ của thế giới.
- Vậy là chúng ta cần truy cập vào VNREDSat-1 để có thể sử dụng hệ thống định vị toàn cầu GPS! - tôi nhấn mạnh
- Nếu dừng lại ở đấy thì VNREDSat-1 chỉ cho phép người truy cập xem ảnh chụp vệ tinh với độ phân giải cao của một khu vực chỉ định. Mọi thứ anh yêu cầu không thể nào lập thể rõ ràng chi tiết được. Việc nhanh chóng xác nhận quyền truy cập vào VNREDSat-1 sẽ giúp tôi triển khai giao thức nhận dạng ký tự quang học cải tiến. Lúc này, tôi sẽ “đọc” được những thứ như biển báo, tín hiệu giao thông, mạng lưới cơ sở hạ tầng trong khu vực. Quan trọng nhất, là kết xuất mô hình bằng phương pháp tái tạo hình ảnh ba chiều (3D) của một vật thực qua một bản ghi phẳng hai chiều (2D).
- Cô đang nói đến kỹ thuật Hologram sao? - tôi võ đoán
- Đúng vậy. Lúc này anh có thể quan sát sự mô phỏng hình ảnh của một vật thể xác định dưới bất kỳ góc nhìn nào, cứ như vật thể ấy đang ở trước mắt mặc dù không thể sờ được. - Cò Trắng giải thích thêm
Bỗng, tiếng thông báo lạ hoắc trong hệ thống loa bluetooth chợt phát ra khiến tôi bồn chồn, nôn nóng.
- Quyền truy cập vào VNREDSat-1 đã được cấp phép. Tôi sẽ tải lên lần lượt những thứ anh yêu cầu!
- Được rồi! Bắt đầu nào Cò Trắng! - tôi nói chắc nịch
Chỉ mất vài giây, trong không gian phòng Địa Lý của Anbert Sarraut hiện ra Sơ Đồ Nhà Ngục Hỏa Lò Hà Nội Nửa Đầu Thế Kỷ XX. Một mặt bằng hình thang với các góc cạnh cực kỳ vuông vức cùng những bức không ảnh chụp từ vệ tinh.
Tôi có thể thấy tên những con đường của Hà Nội mà mình đã từng đi hàng ngàn lần bao quanh nhà tù bằng tiếng Pháp như Rollandes, Richaud và Rue de Pa Prison, con phố nằm ngày mặt chính địa ngục trần gian này.
Nhưng đặc biệt nhất, là vô số chú thích chi tiết về phân khu chức năng các hạng mục công trình nhà tù cùng với công năng của từng nhà giam. Bao gồm: phòng của chánh giám ngục, giám thị, các phân trại I, J, K, M, H... giam giữ tù nhân, kho lưu trữ, văn thư, sân hành quyết, sân trại đặt bể nước tắm, sân cây bàng và các phân khu xà lim khác.
Chưa kể đến hàng tá bản vẽ kiến trúc, bản vẽ kết cấu, chu vi lô đất xây dựng nhà tù. Cùng với bản đồ quy hoạch giao thông, hiện trạng đô thị Hà Nội hiện tại, kể cả cơ sở hạ tầng khu vực lân cận.
- Cò Trắng à, tôi nghĩ là tôi sẽ cần một chút sự trợ giúp nho nhỏ về thuyết minh đấy! - tôi khẩn trương đề xuất với trí thông minh nhân tạo
Bất thình lình, bản hồ sơ thiết kế phẳng này được xoay ngang song song với mặt bàn. Và chỉ tích tắc trôi qua, mô hình ảo ảnh không gian ba chiều về toàn bộ quy mô nhà tù nhô lên từ những nét vẽ đó. Sự kết xuất 3D ra không gian nhanh chóng khiến tôi lấy làm kinh ngạc về độ tỉ mỉ cũng như tính chân thực.
Tôi vội vã rảo bước di chuyển ra mặt chính của công trình thực tế ảo sử dụng kỹ thuật Hologram Building này nhằm quan sát. Một lớp cổng sắt màu đen với hàng chữ bằng tiếng Pháp được uốn cong lắp đặp trên trán cổng.
- Dòng chữ mà anh đang thấy chính là "Maison Centrale", cũng chính là tên của nhà tù Hỏa Lò. Ngoài ra, nó còn mang nghĩa là "Đề Lao Trung Ương" hay "Ngục Thất Hà Nội". Được thực dân Pháp xây dựng vào năm 1896 tại làng nghề gốm ở Thọ Xương. Đây là nơi đã giam cầm và tra tấn cả tinh thần lẫn thể xác của các chiến sĩ yêu nước, của các nhà cách mạng. Rất nhiều vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã từng bị giam giữ tại đây. Đối diện với nhà tù về phía đông là toà án, phía tây nam giáp phố Thợ Nhuộm, phía tây giáp phố Richaud - Quán Sứ, phía bắc giáp với đường Rollandes - đường Hai Bà Trưng. Tổng diện tích Nhà tù Trung ương và những đường lân cận dẫn đến nhà tù là hơn 12.000 mét vuông. Đây là một trong những nhà tù lớn và kiên cố vào bậc nhất Đông Dương thời bấy giờ.
- Như vậy là quy mô bằng một nửa sân vận động rồi. Cò Trắng, tôi cần xem qua Bản Dự Toán và Hồ Sơ Điều Kiện Đấu Thầu của Ngục Thất này.
Tập hồ sơ khẩn trương được tải lên với tiêu đề: "Xây Dựng một nhà tù Trung Ương ở Hà Nội năm 1896" gồm 41 điều khoản, do kiến trúc sư - Giám đốc Sở Xây dựng nhà cửa dân sự dự thảo, hoàn thành ngày 24/1/1896. Kỹ sư trưởng cầu đường - Giám đốc Nha Công chính đã kiểm tra và Toàn quyền Đông Dương duyệt ngày 27/2/1896. Trong đó ghi rõ:
Một nhà dùng cho việc canh gác.
Một nhà dùng làm bệnh xá.
Một nhà dùng làm nhà thương bố thí.
Hai nhà dùng để giam bị can chưa thành án.
Một nhà dùng để làm phân xưởng thợ mộc, sắt, may, da.
Năm nhà dùng để giam tù nhân đã thành án
Bốn trại xà lim để giam tử tù, tù nhân nguy hiểm, tù nhân vi phạm nội quy nhà tù.
Bao quanh nhà tù là một bức tường xây kiên cố bằng đá cao 4m, dày 0,5m, trên cắm mảnh chai và chăng dây điện áp cao thế để ngăn cản tù nhân vượt ngục.
Dưới chân tường phía trong là một vỉa hè rộng 3m dùng cho lính gác đi tuần tra xung quanh khu vực trại giam. Bốn góc có bốn tháp canh, có khả năng quan sát toàn bộ phía trong đường tuần tra và xung quanh phía ngoài nhà tù.
Khu hành chính dành cho việc canh gác, gồm hai ngôi nhà. Tầng một có hành lang ở giữa, bên phải có trạm hiến binh, lối đi ra đường tuần tra, phòng lục sự, phòng tạm giam và phòng gác đêm, bên trái là trạm gác, lối đi ra đường tuần tra, phòng của giám thị trưởng.
Tầng hai dùng làm nhà ở của lính gác với hai mái hiên, một phòng ăn, một phòng khách và bốn phòng ngủ. Một bên là bệnh xá, phía bên phải cầu thang là bếp, kho đồ và xưởng giặt, phía trái cầu thang là bệnh xá của người tù bản xứ, phòng khách, phòng bác sĩ, phòng thuốc. Nước tắm và nước rửa do nhà máy nước của thành phố Hà Nội cấp.
Ước tính chi phí xây dựng toàn bộ công trình này là gần một triệu ba đồng Đông Dương thời bấy giờ.
Yêu cầu nguyên vật liệu xây dựng cũng rất cao và hết sức nghiêm ngặt.
Điều 17 trong các điều kiện đấu thầu ghi rõ: “Tất cả kim loại được dùng phải nhập từ Pháp và có chất lượng hàng đầu. Các ổ khoá bản lề, ke cửa, đinh móc và các góc cửa phải là những loại có chất lượng hàng đầu được kiến trúc sư bản địa nghiệm thu về chất lượng và chấp nhận.
Tất cả các khoá và đồ kim loại phải được đặt cẩn thận và phải khớp trong các khe và rãnh soi để sẵn”.
Điều 19 quy định: “Kính tấm được sử dụng phải là kính được chuyển từ Pháp sang, kính phải rất rõ và không có bọt”.
Điều 30 quy định “Kiểm tra thổ nhưỡng móng: ngay sau khi đào đất xong, người thầu khoán phải mời kiến trúc sư đến để kiểm nghiệm đất móng và nếu được, kiến trúc sư sẽ cấp giấy phép bắt đầu xây dựng”.
Điều 8 quy định “Vật liệu xây bằng gạch: gạch phải được thấm nước trước khi xây để dễ bám vữa. Những chỗ xây nối không dày quá từ 7 milimet đến 8 milimet”.
Tôi đọc tường tận từng câu chữ mà lòng không khỏi khiếp đảm về một khối lượng thông tin đồ sộ mà mình cần phải nắm bắt, chưa kể đến phần ghi nhớ vào đầu mặt bằng thiết kế của nhà tù.
- Tất cả những điều khoản trong bản dự toán và hồ sơ đấu thầu anh vừa thấy đã phần nào thể hiện ý đồ của thực dân Pháp khi xây một Hỏa Lò vô cùng kiên cố mà tù nhân, dù cố gắng đến bao nhiêu, cũng không thể trốn thoát bằng bất cứ phương cách nào. Chưa kể, các giám ngục còn yêu cầu bọc tôn hai lần đối với tất cả các cánh cửa trại giam và lắp xà bảo hiểm. Đồng thời khóa cùm tại các xà lim cũng phải đưa ra bên ngoài nhằm ngăn chặn khả năng tù nhân có thể cạy mở. Với tính chất là Đề Lao Trung Ương, Hỏa Lò nhanh chóng trở thành trung tâm giam cầm của chính quyền thực dân. Năm 1945, chúng cho nâng cao bức tường bao quanh nhà tù ở mặt phố Hỏa Lò thêm 1,5 mét. Còn lại ba mặt phố Hai Bà Trưng, Quán Sứ, Thợ Nhuộm xây cao thêm 2 mét.
- Như vậy là những bức tường đá cốt thép này vẫn còn bền vững sau hơn một thế kỷ. - tôi ngập ngừng nói
- Không sai! - giọng Cò Trắng lạnh tanh rồi tiếp tục thuyết minh - Chưa kể, ngục thất này còn lưu trữ vũ khí tra tấn man rợ nhất từ thời trung cổ, chính là cỗ máy chém khổng lồ được thiết kế bởi hai cột trụ gỗ cao bốn mét với lưỡi dao được giữ ở trên cao bằng chốt cùng với một xà ngang khác và giá hẹp để tử tù đặt đầu vào. Bên dưới, là hộc sắt đựng đầu tử tù, kế bên là thùng mây đan đựng thi thể.
Cò Trắng nói xong cũng là lúc bản 3D mô phỏng hình ảnh của cỗ máy chém hiện ra trước mắt tôi. Cảnh tượng sẽ thật hãi hùng nếu như người phải kê đầu bên dưới chính là tôi.
- Anh còn muốn truy xuất thông tin gì khác nữa không? - Cò Trắng hỏi
Tôi lập tức đưa mắt nhìn xuống mặt bằng thiết kế nhà tù và chăm chú quan sát, đồng thời cố gắng ghi nhớ tất cả các hạng mục vào đầu. Một nỗ lực rất khó khăn và tôi cảm thấy cực kỳ rối loạn. Đơn giản là não tôi không thể xử lý cả đống thông tin phức tạp này được.
- Cò Trắng! Bổ chi tiết mặt đứng kiến trúc, kết cấu phần xây dựng chính nhà tù theo trục AB, CD, EF!
Các nét vẽ về phần mái, chi tiết ba lớp cửa sắt, khung cửa sổ hiện ra. Khoảng ghi chú kích thước, mẫu tô vật liệu về tường, cột, dầm, sàn được thể hiện đầy đủ. Tôi cố gắng nhìn thật tỉ mỉ nhưng xem ra không giúp ích gì nhiều cho lắm.
- Mẹ kiếp! Làm sao mà ghi nhớ hết được chứ! - tôi ấm ức chửi
Hai bàn tay bắt đầu ngứa ngáy, chỉ muốn đấm tung vào mặt bàn, chân cũng muốn đá thúng đụng nia tung hê hết mọi thứ. Cảm giác bực dọc rất dữ dội. Nó bơm vào đầu tôi ý niệm của sự bất tài vô dụng. Tôi cần phải tìm sách lược khác. Cần phải đào sâu tìm hiểu những chỗ nguy hiểm nhất, cũng như những khu vực mà nguy cơ bại lộ cao nhất.
Khẩn trương tôi trỏ tay vào vị trí khu chòi canh, cachot. Cuối cùng là khu xà lim tử hình để xem phối cảnh và bảng hiển thị thông tin. Cò Trắng lập tức truy xuất theo những gì được yêu cầu và sự khó nhằn của cuộc đào thoát vẫn còn tiếp tục.
Trước mắt tôi, hiện ra một phần hình phối cảnh của chòi canh. Điều khỏi bàn là nó được xây ở bốn góc tường bao quanh nhà tù. Chòi cao 6,5 mét, mái lợp ngói, trần chống nóng, trên tường mở các ô cửa theo dõi. Đứng phía trên, lính canh có thể quan sát các trại giam, đường tuần tra và đường phố bên ngoài nhằm phát hiện tù nhân vượt ngục.
Tiếp đến, là cachot tức là "ngục tối", địa ngục của địa ngục với phòng giam chật hẹp, biệt lập, tối tăm, sàn dốc ngược khiến tù nhân không nằm được. Là nơi giam giữ những thành phần có hành vi chống đối hoặc tổ chức vượt ngục.
Cuối cùng, nhưng đáng sợ không kém. Khu xà lim tử hình tách biệt hẳn với các khu giam giữ khác của nhà tù Hỏa Lò. Xà lim được xây rất kiên cố, tường dày 0,4 mét, cao ba mét. Diện tích chỉ vỏn vẹn năm mét vuông. Từ trong ra ngoài xà lim đều được quét hắc ín, gây cảm giác tối tăm lạnh lẽo.
Theo quy định, tù nhân bị kết án tử sẽ phải ở đây tối thiểu mười tháng. Và mười tháng này đủ để bất cứ ai cũng phải phát điên lên và xin được chết trước thời hạn.
Như vậy, tất cả các hệ thống trại giam đều phù hợp với tính chất của Hỏa Lò. Một nhà giam, nhà pháp lý, nhà trừng giới, đề lao trung ương của chính quyền thực dân man rợ thời kỳ đô hộ.
- Này Cò Trắng. Với sinh trắc VNBiometric tối tân có thể xâm nhập vào não tôi, thì chỉ số xác suất thành công của tôi chiếm bao nhiêu phần trăm vậy? - tôi chua chát hỏi
- Khả năng trốn thoát thành công của anh hiện tại nhỏ hơn 1%. Còn khả năng bị lộ tẩy rơi vào 99% còn lại. Kế hoạch vượt ngục này giống như cuộc tìm kiếm lông rùa và sừng thỏ!
- Haha. Ví von hay thật! Một trí thông minh nhân tạo vừa hóm hỉnh, lại biết cả hăm dọa, khủng bố tinh thần người ta nữa đấy! - tôi vừa nói vừa cười đắng cười đau
Bỗng, từ mắt thần phóng ra màn hình cùng khuôn mặt với đôi mắt nai tinh nghịch của con bé ương ngạnh đó - Trưởng Ban Công Nghệ I.M.T Trần Nguyễn Đan Khuê.