Trời đã tháng ba, mấy ngày nay mưa rơi tầm tã, lại là dạng mưa bụi lất phất nhưng dai dẳng, rét mướt. Dường như cỏ cây không một phen khô ráo.
Đường xuống chân núi tuy được đi thành mòn mỏi, người bộ hành vẫn phải băng dưới mái lá ken dày. Các loài tùng, bách thi nhau mọc, phủ rợp thành ô che, nhưng nếu mưa đến một lần rồi tạnh thì người đi đâu có ướt sũng thế này. Gió lùa xào xạc, xào xạc, âm thanh từ trên ngàn vọng về thâm trầm như tiếng con quái vật nào ngáy ngủ, thỉnh thoảng chỉ có vài tiếng chim mất kiên nhẫn vì mưa dài, biếng nhác than phiền.
Tần Nam Vinh đã đi trên con đường này ước cả ngàn lần. Đó là nhờ y mới dọn đến sống có ba năm, chứ nếu ở đây từ nhỏ, biết đâu y thông thuộc ngọn cỏ nào mọc nơi đâu, con kiến nào làm tổ gốc cây nao.
Cái suy nghĩ này nom vô tội vậy thôi chứ bao lần làm y rét còn hơn tiết đại tuyết.
Đầu đội mũ cói, người choàng áo tranh chống mưa, chân mang giày đi rừng, trên lưng còn đeo một cái thạp nữa, giờ chỉ thiếu tướng đi còng còng là trông Tần Nam Vinh giống hệt đám tiều phu già. Hằng ngày nhìn bọn họ uể oải leo lên núi rồi lại uể oải leo xuống, cái lưng càng ngày càng song song với mặt đất, y vừa tội vừa buồn cười, chỉ muốn biếu họ ly rượu. Cơ mà nhắc tới họ mới nhớ, đợi mưa tạnh y phải đi đốn cây một chuyến mới được. Dạo này trời mưa, sợ thiếu củi nhóm bếp, thật kẹt.
Y đi như vậy, đến đoạn chợ cuối chân núi thì trời cũng giữa ban trưa. Nói ban trưa chứ thực ra quang cảnh chẳng khác mấy, đất trời vẫn trắng nhờ nhờ, thật đáng chán.
Chợ nhỏ, ép mình vào con đường mòn lên cao nguyên, được những người làng xung quanh tự nhiên tụ họp mà thành. Làng xã nơi này thưa thớt, đất đai chẳng phì nhiêu mấy, nên đồ ăn thức uống cũng chỉ tầm tầm mà thôi. Muốn thưởng được thức ngon thì phải chịu khó đi thêm một quãng nữa tới thành Sơn Khởi, chợ nơi đó phồn hoa sung túc hơn một tẹo, có bán trà sen, bánh tro đặc biệt thơm ngon.
Chỉ có mấy lúc tinh thần sảng khoái, tiền bạc dư dả Tần Nam Vinh mới tới đó. Những khi khác, như bây giờ chẳng hạn, y bằng lòng len giữa những thân nông dân áo vải sờn, tấp vào các hàng quán lưa thưa dột nước mưa mà nhấm nháp một thứ canh nhàn nhạt, có vị khen khét của than củi.
“A, Tần đại nhân, xuống núi mua rượu à?”
Tiếng chào mời ngọt như mía lùa đon đả vang lên bên tai. Một thôn nữ ngồi sau sạp đồ nhắm, cười cười nhìn ra. Tần Nam Vinh quen nàng ta. Nàng ta sống cách chân núi độ ba lý, từ tận sáng sớm đã chồm chỗm ngồi đây bày nướng các thứ chân gà, cánh gà, cổ vịt, đùi vịt. Cái mùi khói lửa xen với dầu quẩn quanh chân núi mà Tần Nam Vinh nghe được từ tận khúc cua trên sườn phần lớn là từ cái bếp của nàng mà ra. Mái lá dựng tạm bợ trên đầu nàng hơi oằn xuống, cản lại những cuộn khói trắng nhờ hơi lạnh làm rõ nét thêm, khiến cho hình dạng nàng trở nên hư ảo đến kỳ cục.
“Không mua rượu. Rượu ta chưng đợt này có khi còn ngon hơn cả rượu nhà cô nương.” Tần Nam Vinh ngoác mồm khoác lác. Nói đoạn y sáp tới gần cô thôn nữ, thẳng tay quàng vai bá cổ nàng. Vốn Tần Nam Vinh thân hình cao lớn, mặt mũi khôi ngô, các nàng dưới này rất thích, sẵn sàng để y ba hoa chích chòe. Có điều không phải bao giờ giở trò tán tỉnh lăng nhăng cũng ngon lành. À không, đúng hơn, y chưa bao giờ thành công trong việc cưa cẩm các nàng.
“Tần đại nhân, xin người đứng đắn cho.” Cô gái bán trái cây bên cạnh đanh giọng nói. Đoạn quay qua mắng. “Con bé này, đã đính ước với người ta rồi còn cợt nhả trai, liêm sỉ để đâu không biết nữa!”
Cô thôn nữ nọ liền quay đi, chẳng buồn giấu nụ cười tinh quái, còn Tần Nam Vinh chỉ sượng sùng đứng sững ra. Quen nàng ta biết bao lâu nay, vậy mà sắp lấy chồng cũng không chịu báo cho y biết một tiếng. Đương nhiên, Tần Nam Vinh không tiếc gì nàng. Y chỉ buồn cho chính y. Thật chẳng biết bao giờ y mới có người đính ước cùng. Sống có một mình một cõi trong sơn cốc cô tịch, xa xôi, không bà con thân thích, thiếu này thiếu nọ đủ điều, chỉ có ma trên rừng mới dám lấy y làm chồng. Tần Nam Vinh thở dài lui ra, quyết định chỉ mua những gì cần mua rồi về cho sớm. Hôm nay y đã hết hứng ve vãn mấy cô.
Rảo một vòng quanh chợ, Tần Nam Vinh gom được tất cả: vài bịch gia vị, hai cân gạo, một cân giò heo, ba con cá ướp muối, một bộ chén sứ và một gói kê lương. Lượt về thạp nặng thêm mấy lạng, y gánh lên tấm lưng vạm vỡ, chẳng thấy mệt bao nhiêu.
Cái cuối cùng phải làm là ngồi lại quán, mua một tô mì ăn dằn bụng trước khi thượng sơn, đồng thời ngồi hóng hớt luôn thể. Quán này không có tên, nhưng nói ra ai cũng biết vì là sạp có bàn ghế duy nhất ở trong chợ. Chủ quán là một đôi vợ chồng già, chẳng biết ở đâu tới, từ sớm tinh mơ đến tận trời sụp tối đều trấn giữ nơi đây. Họ bán đủ thứ từ canh, mì, tới cơm chiên, lòng bò, ăn cũng tàm tạm. Tiều phu lên rừng đều ghé lại, đôi khi dắt túi vài nắm cơm khô.
Quán nằm ở địa thế thuận lợi, Tần Nam Vinh chỉ cần chọn một chỗ chính giữa chợ, dỏng tai lên là nghe hết thảy:
“Thiên tử đăng cơ đến nay đã một tháng, sao chẳng có động tĩnh gì.”
“Thiên tử cái gì mà thiên tử. Chỉ là bù nhìn mà thôi. Tiên vương không có con nối dõi, các quan lại phải cất nhắc người cùng họ, chắc bây giờ đang cãi nhau om sòm trên triều ấy.”
“Mà kể lại cũng thật buồn cười. Tiên vương nghe nói suốt ngày hoang lạc, sao chẳng có nổi một mụn con?”
“Chắc tại nguyên phi có bệnh gì?”
“Hừ. Ở trên ngai nhiều năm thế, đã hưởng qua bao nhiêu phi tần mà vẫn còn hiếm muộn thì chỉ có thể do bản thân mình mà thôi.”
Đoạn cười ha ha hi hi hô hô. Tần Nam Vinh ngồi nghe sướng rơn trong bụng, nhưng rồi lại thấy lo lo. Cứ kiểu này, chiến tranh có khi sờ tới gáy rồi.
Lần này cũng như bao bận về trước, đi lên núi rồi vòng xuống ven sơn cốc. Trên đường đi, dựa lưng nghỉ mệt.
Vùng rừng này tuy nằm trên tuyến đường mòn nối qua núi, nhưng dường như ngoài y và đám tiều phu ra chẳng ai thường nhật đặt chân lên. Có quân binh, đoàn bảo tiêu hay thậm chí là giặc cướp đi qua cũng năm thì mười họa mà thôi. Thế nên lắm lúc mệt mỏi, Tần Nam Vinh ngang nhiên dựa gốc cây ngủ, tai lơ đãng nghe tiếng cuốc kêu, mơ mơ màng màng lạc trong ký ức xưa cũ.
Thuở trước nhà y ở nông thôn, gia tài có một ruộng dâu tươi tốt, vốn liếng đều nhờ cậy vào đấy. Nhưng cha y nhất quyết cho con học thành tài, không cho y làm lụng gì cả, sáng tối chỉ cắm mặt vào sách mà thôi. Có lẽ cái số cô độc của y cũng từ đó mà ra. Bạn bè cùng trang lứa đâu có ai học nhiều như y. Chiều chiều ngồi tụng bài bên cửa sổ, y lại nghe tiếng sáo mục đồng véo von lướt trên những cánh đồng vàng ruộm xốp dòn, thòm thèm muốn đánh thử trâu một chuyến. Nhưng dặn lòng sau này nhất quyết phải đỗ đạt thành tài, đem lại công danh cho dòng tộc, chấn hưng đất nước, y lại chúi mũi vào trang giấy thơm mùi mực.
Quê y thời tiết khô hanh hơn trên này nhiều, mưa ít, con đường đất chạy vòng quanh làng đôi lúc nóng đến bỏng rát, qua lớp dép gỗ còn cảm thấy, mùi hanh khét lảng vang quanh từng bước chân. Tần Nam Vinh thuở bé quen đi lại dưới nắng chang chang, cảm giác như da cổ da lưng mình bị hun đến đỏ hỏn. Từ trường về nhà, y đến mấy bận trốn vào dưới mấy tán bạch quả, tròn xoe mắt nhìn những đốm lá xòe ra như mấy chiếc quạt nhỏ xíu. Nắng xuyên qua kẽ lá, in xuống đất thành những chấm sáng tam giác đu đưa mỗi khi gió hanh thổi.
Ở Sơn Khởi thì không có bạch quả, cũng chẳng có những mùa nắng kéo dài. Đa phần, Tần Nam Vinh chỉ gặp mưa là mưa. Thoạt đầu y thấy thích lắm. Mưa rừng tuy nhiều nhưng không gây tai ương như dưới hạ nguồn, lại còn đem tới nào trái cây, nào cá tôm. Mỗi đợt mưa là một lần y được thưởng thức hiện tượng cả rừng núi kêu lên tiếng u u như thể sâu dưới lòng đất có một chiếc chuông đồng đang rung. Nhưng thứ sắc trời ảm đạm vật vờ kia không làm y chí thú được lâu. Đâu rồi những vạt nắng xuân âm ấm ươm trên đầu trên cổ, mùa xuân nơi đây chỉ có mưa rào rỉ rả thấm lạnh tấm áo đã sờn mỏng đi nhiều, và con đường mòn trơn trượt cứ mải ngái ngủ, chẳng thèm níu bước chân ai…
Một tiếng “sạt” thình lình vang lên làm Tần Nam Vinh giật mình tỉnh mộng. Tiếng chim đập cánh gấp rút vút thẳng tầng trời thành từng chặp, có lẽ vì kinh sợ thứ gì đó mà hoảng hồn bay cả. Tần Nam Vinh chỏi tay đứng dậy, bụng không khỏi tò mò. Thú dữ sao? Y ở trong sơn cốc mấy năm nay, hầu như không thấy thú dữ nào, chỉ có vài con cầy hoang lăm le cướp gà của y là đáng lo mà thôi.
Lại nghe thêm một tiếng “bịch” lớn, và chim chóc lại bay ào ào. Lần này tiếng động rõ là vang lên từ hướng tây, bên mé một gò đất cao. Là con gì từ trên trời rơi xuống? Tần Nam Vinh guồng chân đến đó, thầm nghĩ rằng nếu là chim ưng hay vịt trời thì y có thể đem làm thịt được. Nhưng thứ vừa rơi chẳng phải là chim.
Mà là một xác người.